Πάνω εκεί που αρχίζει να ξαναραγίζει του φιδιού το αυγό…
Οι μισάνθρωπες κραυγές που ακούστηκαν την τελευταία εβδομάδα στην Κω, στο Πέραμα και στα Διαβατά φανέρωσαν τη σκοτεινή πλευρά μιας κοινωνίας που φαντασιωνόταν ότι έχει πάρει συλλογική πιστοποίηση αντιρατσισμού από τις προτεινόμενες πλέον και για Νόμπελ πράξεις των κατοίκων των νησιών και των εθελοντών/τριών που έσπευσαν να βοηθήσουν στη διάσωση και την ανακούφιση των προσφύγων.
Είναι προφανές ότι ο οχετός αυτός, που αντιλαμβάνεται πρόσφυγες και μετανάστες/τριες ως σκουπίδια, ως κίνδυνο, που απειλεί με προληπτική αυτοδικία επιδεικνύοντας τα όπλα και «αφήνεται» να οργανωθεί και να εκπροσωπηθεί πολιτικά από τους ναζί της χα, αποτελεί εχθρό μας. Ο βασικός μας στόχος λοιπόν παραμένει να ηττηθεί βαθιά και να μην περνά πουθενά το ρατσιστικό του δηλητήριο.
Την ίδια στιγμή, στο φόντο της ιστορίας υπάρχει ένα συγκεκριμένο δεδομένο που χρειάζεται να αξιολογήσουμε, απεμπλέκοντάς το για λίγο από τις αντιδράσεις που προαναφέρθηκαν.
Βάζοντας νέους όρους στο καθημερινό λεξιλόγιο
Αν δινόταν βραβείο νέας λέξης της χρονιάς, τα “hot spots” θα έθεταν σοβαρότατη υποψηφιότητα. Από κοντά και λέξεις, όπως μετεγκατάσταση, relocation camps κ.α. που έχουν προκύψει από τις εφευρέσεις των πολιτικών ηγεσιών των χωρών της ΕΕ και την ευρωπαϊκή επιτροπή για τη διαχείριση του προσφυγικού ρεύματος.
Πριν από οποιαδήποτε συζήτηση για το πού και με ποιους όρους θα δημιουργηθούν οι δύο αυτοί τύποι κέντρων (hot spots, relocation), θα πρέπει να τονίσουμε ότι καταρχήν είμαστε απέναντί τους, αφού είναι δομικά στοιχεία της εφαρμογής μιας πολιτικής που συνίσταται στον έλεγχο και τη στρατιωτικοποίηση των συνόρων, στον περιορισμό της ελευθερίας μετακίνησης κι επιλογής χώρας προορισμού για τους πολιτικούς και οικονομικούς πρόσφυγες, στο διαχωρισμό των ανθρώπων που έρχονται σε επιλέξιμους και μη (και μάλιστα με κριτήριο σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα ποια είναι χώρα από την οποία τρέχουν να σωθούν) και στην ακραία παρανομοποίηση όσων δεν είναι στις κατηγορίες που εγκρίνονται, με ό,τι αυτό συνεπάγεται (απελάσεις, κράτηση, απόλυτη εκμετάλλευση και μόνιμο καθεστώς φόβου).
Από την άλλη μεριά όμως, η ανάγκη για ένα σοβαρό σχέδιο φιλοξενίας, στέγασης και κοινωνικής υποστήριξης προσφύγων και μεταναστών/τριών είναι αναντίρρητη και είναι σημαντικό να γίνει με τους καλύτερους δυνατούς όρους. Το ερώτημα που προκύπτει λοιπόν είναι κατά πόσο η προοπτική κέντρων φιλοξενίας σαν αυτό που προκάλεσε τον πόλεμο στα Διαβατά καλύπτει αυτούς τους όρους.
Ναι στη φιλοξενία, όχι στον εγκλεισμό
Η θέση μας στο ζήτημα των δομών υποδοχής και φιλοξενίας είναι πάγια και καθαρή: Είμαστε αντίθετοι/ες σε οποιαδήποτε εκδοχή κράτησης, περιορισμού της ελευθερίας, απέναντι σε οποιοδήποτε κλειστό και φρουρούμενο από την αστυνομία ή το στρατό κέντρο/στρατόπεδο συγκέντρωσης. Διεκδικούμε ή φτιάχνουμε χρόνια τώρα ανοιχτούς χώρους φιλοξενίας, με δυνατότητα των φιλοξενούμενων να μετακινούνται και να μπαινοβγαίνουν, προσβάσιμους στην κοινωνία, ώστε να αποκτά πραγματική υπόσταση η έννοια του κοινωνικού ελέγχου, αλλά και να μπορεί να συμβαίνει η απαραίτητη κοινωνική ώσμωση. Ζητάμε χώρους φιλοξενίας που θα βρίσκονται και χωροταξικά εντός του πολεοδομικού ιστού, έτσι ώστε να επιτρέπεται στην πράξη στους κατοίκους τους να εξυπηρετούν τις ανάγκες τους για εργασία, κοινωνικοποίηση κτλ.
Το πρόγραμμα για τις 50.000 θέσεις που αναλογούν στην Ελλάδα από το ευρωπαϊκό σχέδιο για την κατανομή των προσφύγων, αλλά και οι θέσεις που προβλέπονται για τα κέντρα μετεγκατάστασης δεν φαίνεται να πληρούν όλα αυτά τα κριτήρια απαντούν όμως σε μια υπαρκτή και επείγουσα ανάγκη και για αυτό πρέπει να γίνουν, έστω και έτσι. Σίγουρα δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο για τα hot spots που ο κλειστός τους χαρακτήρας και ο κομβικός τους ρόλος στη διαλογή και στην κατανομή των μεταναστών/τριών δεν επιτρέπουν καμιά παρέκκλιση θετικής διάθεσης προς αυτά.
Δεν αυταπατόμαστε, γνωρίζουμε ότι για κάθε θέση σε διαμέρισμα, ξενοδοχείο, κέντρο φιλοξενίας ή για κάθε έναν ή μία που μπαίνει σε διαδικασία relocation, υπάρχει στην άλλη πλευρά της σελήνης μια θέση στην Κόρινθο, το Παρανέστι, την Ξάνθη και στα υπόλοιπα κέντρα κράτησης για όσους/ες δε χωρούν στο κρεβάτι του Προκρούστη. Είμαστε εξαιρετικά καχύποπτες και με το ρόλο του στρατού στην προετοιμασία αυτών των κέντρων, αλλά και σε επιφυλακή για να δούμε στην πράξη ποιο θα είναι το καθεστώς τους και πώς θα εφαρμόζεται το σχέδιο των ανοιχτών χώρων, ποιους και πώς θα τα φρουρεί τελικά ο στρατός κι η αστυνομία.
Καμιά φορά δεν μπορείς απλά να σφυρίζεις αδιάφορα
Είμαστε στο πλευρό των προσφύγων και των μεταναστών, και ζητούμε πρώτα απ’ όλα να τους δοθεί η δυνατότητα να βρεθούν και να ενταχθούν στον τόπο που επιθυμούν. Θέλουμε κοντά μας όμως όσους δεν το καταφέρνουν ή επιθυμούν να παραμείνουν εδώ. Θα θέλαμε να προβλεφθούν κι ακόμα περισσότερες θέσεις, θέλουμε και ζητούμε να λάβουν νομιμοποιητικά έγγραφα, είτε άσυλο όσοι και όσες το δικαιούνται είτε άδεια παραμονής για τους υπόλοιπους. Θέλουμε και ζητούμε να υποστηριχθούν κοινωνικά με ευθύνη και αρμοδιότητα του κράτους και ως οργανωμένη κοινωνία να συνδράμουμε στην κατεύθυνση της ένταξης και της διεθνιστικής και ταξικής αλληλεγγύης.
Θα σταθούμε απέναντι σε κάθε «ομάδα πολιτών», και «επιτροπή κατοίκων» που ρουφά το φόβο από την άγνοια και την πλύση εγκεφάλου από τους κατοίκους περιοχών όπως τα Διαβατά και τον μετατρέπει σε μίσος στήνοντας δεξαμενές ψηφοφόρων -κι όχι μόνο- για τους φασίστες.
Θα αντικρούσουμε τη δολοφονική ρητορική που κέρδισε έδαφος με την ευθύνη και των ΜΜΕ που καταφέρνουν την ίδια στιγμή να αισθάνονται περήφανα για τους κατοίκους της Λέσβου που σώζουν πρόσφυγες, αλλά και κατανόηση για τους κατοίκους της Κω που θέλουν να πετάξουν στα σκουπίδια τους μετανάστες.
Θα καταγγείλουμε τον κάθε δήμαρχο που κόντρα και στις ίδιες του τις δεσμεύσεις και συμφωνίες (δήμαρχος Διαβατών), πάει όπου φυσά ο άνεμος (ακόμα κι αν φυσά σφόδρα ακροδεξιά) και υιοθετεί τις σκληρότερες εκδοχές ρατσιστικής πολιτικής για να παίξει το μικροπολιτικό του παιχνίδι. Τα κλειστά σχολεία με αίτημα να μην έρθουν οι μετανάστες στο δήμο τους θα αφήσουν δυστυχώς πολλές πληγές στην τοπική κοινωνία.
Θα υπερασπιστούμε το δικαίωμα σε στέγαση και κοινωνική υποστήριξη για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες/τριες. Αυτό δεν είναι λευκή επιταγή προς οποιαδήποτε κυβέρνηση. Δε θα ανεχτούμε νέα στρατόπεδα συγκέντρωσης με όμορφο μανδύα. Σε οποιαδήποτε τέτοια εξέλιξη δεν υπάρχει ούτε κατανόηση, ούτε διεθνείς υποχρεώσεις, παρά μόνο καθαρή ρατσιστική, κατασταλτική πολιτική που θα την αντιμετωπίσουμε ως τέτοια, όπως θα συνεχίσουμε να το κάνουμε για όλα τα κέντρα κράτησης που ήταν να κλείσουν και είναι ακόμα ανοιχτά, για τους φράχτες που ήταν να πέσουν και ακόμα στέκουν γερά θεμελιωμένοι.
Αντιρατσιστική Πρωτοβουλία Θεσσαλονίκης